Bufferstroken en erfafspoeling
Op deze pagina staan de maatregelen om de uitstoot van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen naar het oppervlaktewater te verminderen. Dat geldt voor zowel het erf als de agrarische percelen.
In onze waterschapsverordening en in het besluit activiteiten leefomgeving staan maatregelen om de lozing van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen naar het oppervlaktewater te verminderen. Voorkomen van gebruik is daarbij van belang (aanpak aan de bron). Dat geldt voor zowel het (verharde) erf als de agrarische percelen. Nieuwe bedrijven of wijzigingen in de bedrijfsvoering meld je aan via het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Je moet de melding doen minimaal 4 weken voor aanvang van de lozing en/of de start van (nieuwe) activiteiten.
Op Milieuregels in boerentaal vind je meer informatie over wat het activiteitenbesluit voor jouw bedrijf betekent.
Per 1 januari 2024 zijn de mestvrije zones vervangen door bufferstroken. De teeltvrije zones zijn benoemd in het Besluit Activiteiten Leefomgeving (BAL). Dit is één van de acties om de waterkwaliteit te verbeteren en komt voort uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en het 7de Actieprogramma Nitraat.
Bufferstroken langs sloten
Om de (lokale) waterkwaliteit te verbeteren zijn de mestvrije zones per 1 januari 2024 vervallen. Deze zijn vervangen door bufferstroken. Dit is mede bepaald in het Gemeenschappelijk LandbouwBeleid (GLB) en het 7de Actieprogramma Nitraat.
Er gelden nu ook al teeltvrije stroken die gewoon geldig blijven. Een versmalling hiervan is niet meer toegestaan. Voorwaarden en regels staan in het BAL. Soms eist het GLB bredere bufferstroken. De hoofdteelt mag dan staan op het gedeelte waar de bufferstrook breder is. Je mag geen beschermingsmiddelen voor gewassen en mest gebruiken. Beweiding is wel mogelijk.
Breedte van bufferstroken
De breedte van de bufferstrook hangt af van het type sloot. Er zijn 5 types:
- ecologisch kwetsbare waterlopen,
- waterlopen die vallen onder de Kaderrichtlijn Water (KRW),
- KRW watervoerende sloten van 10 meter breed of kleiner,
- overige waterlopen,
- droge sloten.
In de tabel hieronder zie je in de kolom Hoofdregel hoe breed de bufferstrook moet zijn. Voor actuele gegevens verwijzen we naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Door het uitvoeren van een berekening (door de Rijksdienst voor ondernemers) kan hiervan worden afgeweken.
Tabel: hoe breed mag een bufferstrook zijn?
| Soort waterloop | Hoofdregel | 1e berekening > 4% | 2e berekening > 4% |
| Ecologisch kwetsbare waterlopen | 5 meter | geen berekening nodig | blijft 5 meter |
| KRW waterlopen | 5 meter | 3 meter | 3 meter |
| KRW watervoerende sloot 10 meter of kleiner | 5 meter | 3 meter | 1 meter |
| Overige waterlopen | 3 meter | 1 meter | 0,5 meter |
| Droge sloot | 1 meter | geen berekening nodig | blijft 1 meter |
Meer informatie vind je op de website van RVO.
Erfafspoeling
Erfafspoeling bij agrarische en veehouderij activiteiten zorgt voor verontreiniging van oppervlaktewater in de sloot. Dit komt omdat hemelwater op het (verharde) erf in contact komt met andere stoffen. Bijvoorbeeld: voer(resten), mest(resten), perssappen en percolaat. Vervolgens spoelt dit af richting de sloot. Informatie over maatregelen om dat te voorkomen of te verminderen vind je op de website Milieuregels in boerentaal. Eén van de maatregelen om afspoeling van perssappen tegen te gaan is het aanbrengen van een absorberende onderlaag bij de opslag van gras en snijmaïs.
Algemene regels
Voor elke lozing geldt de zorgplicht. Hiermee ligt een belangrijke verantwoordelijkheid bij de lozer. Van hem wordt verwacht dat hij alles doet wat in redelijkheid van hem kan worden gevraagd om nadelige gevolgen voor het milieu te voorkomen.
Bijna alle lozingen vallen onder het BAL of de WSVO. Via de checkmodule kom je erachter wat voor jou geldt.